Design Thinking Nedir?

Design Thinking; belli araçlar kullanarak olası hataları engellemek için insan davranışlarına odaklanan strateji oluşturma ve problem çözme sürecidir.Bu yöntemle probleme çözüm önermeden önce problemi anlamaya vakit harcar, tüm ihtiyaçları anlayıp bir çok öneri arasında en uygununu arar ve geniş bir alan ve zamana yayılan ve tekrarlayan bir yapıda devam edersiniz.

Design Thinking Eğitimi
Design Thinking eğitimi ile yeni fikirler oluşturmanın ötesine geçin, fikirlerinizi birlikte hayata geçirelim.

IoX Design Thinking Videosu

IOX'in Youtube Kanalında İyifikir serisinin 3. bölümde Mert Kütükoğlu ile Design Thinking konuştuk.
Design Thinking Videoları
İzlemeniz gereken Design Thinking videolarını sizler için derledik.
2 dakikada Design Thinking
Video

Neden İhtiyaç Duyarız?

Böyle bir yönteme neden ihtiyaç duyuyoruz?
İnovasyon
Rekabetçi sektörlerde ayakta kalmak isteyen şirketler inovatif ürünler üretmek zorundadır. Design Thinking metodolojisi inovasyon sürecinde fırsatları arama, müşteri ihtiyacını anlama ve doğru ürünü üretme noktalarında önemli bir rol oynar.
İnsan Odaklı Problem Çözümü
Design Thinking metodu problem çözme sürecinde merkeze insanı ve ihtiyaçlarını koyar. Organizasyonlardaki empati yetisinin gelişmesi devamlılık açısından oldukça önemlidir.
Yaratıcılık
Yaratıcılık sadece bazı kişilere bahşedilmiş bir özellik değildir. Design Thinking metodu sürece dahil olan herkesi sistematik bir yaratıcılık süreci içine sokar. Sürecin içinde kişiler daha önce fark etmediği yönlerini keşfederler.
Aksiyon Odaklılık
Design Thinking metodu ile fikirler kötü powerpoint sunumları olarak havada kalmazlar, prototip süreciyle çalışıyor taklidi yapar şekilde hayata geçerler. Bu yapı ekipleri aksiyon odaklı olmaya iter.
Test Kültürü
Design Thinking, organizasyonlardaki test kültürünün oluşmasına da katkı sağlar. Problemleri çözmek için geliştirilen fikirler prototiplenir ve test edilir. Test sonuçları üretim sürecindeki "bence"leri olabildiğinde azaltır.

Örnek Problemler ve Çözümler

Bazı problemler bu yaklaşımla nasıl çözüldüler?
Dipjar - Prototiple İhtiyaç Analizi
Girişimci, "İnsanlar kredi kartı kullandığı için bahşişler azaldı" sorununu çözmek için Dipjar adında bir ürün üretiyor. Kredi kartı ile bahşiş bırakabildiğiniz Dipjar'ın ilk versiyonu sadece insanların kaç kez ürünü kullandığını takip ediyordu. Fikir doğrulandıktan sonra ürün hayata geçiyor.
Çocuklar İçin MR Cihazı
Büyükler için bile korkutucu bir cihaz olan MR'ı çocuklara uygun hale getirirken oluşturulan yeni yapıda tasarım odaklı düşünme prensipleri yol gösterici olmuş.
Hippo Water Roller
Afrika'da su taşımak için kullanılan klasik bidon yerine fiziki şartlara çok daha uygun ürün üretilmesi de tasarım odaklı düşünmenin insan hayatına kattığı önemli noktalardan biri.

Özellikleri

Bu yöntemin ekiplere kattığı özellikler...
Belirsizlikle Yaşam
Design Thinking metodolojisi bütün ekibin bir problem üzerinde çalışırken açık olmayan, tam olarak belirlenmemiş farklı problemleri çözme yetisini artırır.
İşbirliği
Problem çözümü sırasında farklı disiplin ve hiyerarşiden kişilerin her aşamaya dahiliyeti önemlidir. Farklı alanlardan gelen kişilerin bakış açıları probleme yaklaşımı kolaylaştırır.
Merak
Soru sormaya ve hedef kitleyi anlamaya yönelik egzersizler ekibin merak duygusunu geliştirir. İçgörüler bu duygu ile yapılan aksiyonların anlamlandırılmasından ortaya çıkacaktır.
Empati
Kullanıcının yerine kendini koyup varsayımlar üretmenin aksine onu tanıyıp onun gözünden olaylara bakabilmek bu insan odaklı yaklaşımın önemli bir adımıdır.
Bütünsel Yaklaşım
Ekibin bu yöntem ile farklı açılardan büyük resme bakabilme yeteneği gelişir. Ekip probleme sadece müşteri gözüyle değil, iç müşteri ve iş kuralları perspektifiyle de bakarak bütünsel bir çözüm arayışına girer.
İteratif Yaklaşım
Prototip üretip testler yaparak sürecin tekrar farklı yönlerine dönebilmek çevik yaklaşımlarda olduğu gibi iteratif çalışma yeteneğini geliştirir.
Açık Fikirlilik
En saçma fikirleri doğrudan sonuca gitmeden test edip en doğrusuna ulaşma yaklaşımı ekibin süreç içindeki fikir paylaşma ve özgür düşünce yeteneklerini geliştirir.
Yargılamadan Uzak
Fikirlere, kişilere ve davranışlara karşı yargılamadan anlama odaklı bir bakış açısını sürece dahil eder.

Başarı Hikayeleri

Airbnb
Joe Gebbia’nın oda arkadaşı Brian Chesky’e para kazanabilecekleri bir fikir bulduğuna dair gönderdiği mail şirketin temellerini oluşturdu. ‘’Şehre gelen genç tasarımcılara kalacak yer sunacağız, kablosuz internet, küçük çalışma alanı, yer yatağı ve günlük kahvaltıyla tamamlayacağız.’’ Bu mailden yaklaşık 9 yıl sonra şirket 25 milyar dolarlık değere ulaştı. Bu süreci Gebbia’nın ‘’hiç tanışmayan insanlar arasında kuvvetli bir güven sağlama amacındaydım, tasarımın bunu mümkün kılabileceğine inandım.’’ Sözleri ile özetleyebiliriz.
Bank of America
Bank of America, IDEO ile birlikte insanları yeni hesap açmaya ikna etmenin yollarını aradılar. Bu süreçte IDEO ailer ve bireylerle birebir konuşarak, harcamaları ve bankacılık alışkanlıklarını öğrendiler. Bu araştırma ile ailelerin sahip oldukları paradan tasarruf etmekte zorluk çektiğini gördüler. Bunun üzerine insanların banka kartları ile yapılan alışverişlerine endeksli bir tasarruf hesabına kaydolabilmesi fikri çıktı. Daha sonra, bu alışverişlerinden arta kalan miktar otomatik olarak bu tasarruf hesabında biriktrilebiliyorken, banka tasarruflara aktarılan parayı güncel dolar tutarıyla eşleştirecekti.
Stanford Hospital
Stanford hastanesi, acil servisindeki hasta deneyimini iyileştirmeyi amaçlayan bir projeye başladı. 10 gerçek Stanford doktoru, hemşiresi ve teknisyeni, simüle edilmiş hastalara simüle edilmiş bakım sağladı. Bu süreçte kendilerini hastalar ve hasta yakınları yerine koyarak içerisinde oldukları kaotik atmosferde onların gerçek duygu ve hislerini birebir deneyimlediler. Bu sayede karşılanmamış ihtiyaçların neler olduğunu öğrenmiş oldular.
IDEO
IDEO Design Researcher Silvia Vergani ve Principal Research Scientist Danielle Schlosser işbirliğinde şizofreni ile mücadeleye yeni bir bakış açısı katıldı. Yapılan hasta görüşmelerinde klinik terimler kullanılmadı ve bu hastayla daha iyi bir bağlantı kurmanın önünü açtı. Bu durum hastayı rahatlattı ve kendisini daha iyi ifade etmesine olanak sağladı. Bu yaklaşımın temelinde hastayı önce insan olarak görmenin yattığını belirten ekip, araştırma sonucunda Prime’ı tasarladı. Bu app, şizofreni ile mücadele eden bireylerin destek alabileceği ve hedeflerine ulaşabileceği bir platforma dönüştü.

Nasıl Uygularız? - Tasarım Süreci

Sürecin en başında bahsettiğimiz bu anlama, en uygununu bulma ve tekrar etmeyi bir süreç haline getirelim.

Tasarım asla düz bir süreç değildir adımlar birbirini tekrar eder, hiçbir zaman bitmez ama her zaman empati kurma ile başlar.

Ürününüzü ne kadar iyi bilirseniz bilin, son kullanıcının onu nasıl kullandığını bilmediğiniz sürece başarıya ulaşamazsınız, ilk adım bolca araştırma yapmakla geçer.

Tasarım problem çözme işidir ve ancak empati kurduktan sonra ancak problemi tanımlayabilirsiniz. Kullanıcılar ile empati kurabildikten sonra elinizde değer yaratacak gerçek problemleriniz olacak.

Problemler var elimizde ne yapacağız, mümkün olduğunca fazla çözüm geliştireceğiz, farklı düşünme yöntemlerini kullanarak fikir geliştireceğiz. Fikir geliştirme adımı bolca saçma ve işe yarar fikir geliştirmekle geçer, kaliteye değil sayıya odaklandığımız tek adımdır, kendimizi özgür bırakırız.

Yeterli sayıda fikrimiz çözümümüz olduktan sonra sıra onları elemeye geliyor. Önce kendimiz eliyoruz, sonra ise tekrar insanlara, kullanıcılara dönüyoruz. Mimarların bir sözü vardır: "Maket asla yalan söylemez". Size mükemmel gelen bir fikri prototiplediğiniz de hiç de kullanışlı olmadığını görebilirsiniz

veya siz göremezsiniz, kullanıcılarınıza gidip test ederek görebilirsiniz. Bir mühendisseniz bir motor geliştirdiniz diyelim ki sizin için prototipin amacı o motoru çalıştırmaktır, ancak biz tasarımcılar prototipi mevcut hataları görmek ve test etmek için kullanırız.

Adımlara geçmeden önce tekrar etmekte fayda var, tasarım linear değildir. Bazen elinizde hiçbir şey olmadan başlarsınız, bazen elinizde bir fikir vardır ve prototip yapıp test edersiniz, belki kullanıcılarınıza danışırsınız.

Design Thinking Metodları

Genel olarak design thinking metodları, problemi yaşayan veya yenilik yaparak hayatına dokunacağımız kişi ve kişileri merkeze alıp onları anlamak, farklı fikir geliştirme süreçleriyle yeni çözüm önerileri oluşturmak, bu önerileri sadece fikir aşamasında bırakmayıp prototipleyerek sürecin en başında dahil ettiğimiz kişilerle test ederek bitmeyen bir öğrenim süreci sunmaktadır.

Temelde benzer yaklaşımlara sahip olsa da organizasyonların farklı yöntemleri bulunuyor. Bu yazıda biz de öne çıkan bu metodları derledik:

Design Thinking Metodları Sayfası

1. Double Diamond
2. Deep Dive
3. Stanford
4. IDEO
5. Donut
6. Stage Gate
7. IBM Model
8. 5D
9. Google Design Sprint

Design Thinking Adımları

5 adımdan oluşan Design Thinking Süreci
Empati
Tanım
Fikir Geliştirme
Prototip
Test

1. Empati

Sürece empati kurarak başlıyoruz.
Ürünlerinizi tasarladığınız insanların hayatlarındaki gerçekler ve problemleri anlama, onların fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarını öğrenme sürecidir
empati
empati
Kişinin kendisini başka bir bilincin yerine koyarak söz konusu bilincin duygularını, isteklerini ve düşüncelerini,
denemeksizin anlayabilmesi becerisi.
sempati
sempati
Kişinin kendisini konuşan kişiden üstün görmesi ve onu anladığını zannetmesi.
Bir deneyimi, bir insanların neler yaşadığını tamamen anlamak için insanların duygularını öğrenmek lazım, bunlar:
insanların hissettikleri (duygular)
insanların düşünceleri ve istekleri
insanların bildikleri, gerçekleri
insanların hatırladıkları
fark
etmedikleri
Kullanıcı Araştırması
Hedef kitlenizin, müşterilerinizin, son kullanıcılarınızın gerçek önceliklerini ve ihtiyaçlarınızı anlamanıza yardımcı olur. Kullanıcılarınızın ürünü kullanacağı bağlamı anlamlandırır ve nasıl etkileşime gireceklerini görürsünüz. Kullanıcı davranışları ile ilgili tahminler yapmaktan kurtarır. İnsanların ürününüzü gerçekten nasıl kullandığını öğrenirsiniz.

Ürün Geliştirme Süreçlerinde Kullanabileceğiniz 28 Araştırma Tekniği
Ürün geliştirme sürecinde fikrinizi doğrulamak, yeni ürün geliştirmek veya mevcut ürününüzü daha iyi hale getirmek için kullanabileceğiniz araştırma yöntemlerini listeledik.

2. Tanım

2. adımda problemi tanımlıyoruz.
Tanım
Tanım aşamasında, empati aşamasında oluşturulan ve toplanan bilgiler bir araya getirilir. Bu noktaya kadar elde edilen temel sorunlar analiz edilerek  sentezlenir. Sorunlar, insan merkezli bir problem ifadesi olarak tanımlanmaya çalışılmalıdır. Tanım aşaması, tasarımcıların sorunları, fonksiyonları ve problemleri çözmelerine olanak tanıyan diğer unsurları oluşturmak için fikir toplanmasını sağlayan basamaktır.  Tanım aşamasında, üçüncü aşama olan fikir geliştirmede, çözüm önerileri geliştirmenize yardımcı olabilecek soruları sorarak başlatabilirsiniz.

3. Fikir Geliştirme

3. adımda problem çözümüyle alakalı fikirler geliştiriyoruz.
Fikir Geliştirme
Tasarım Düşünce sürecinin üçüncü aşamasında, tasarımcılar fikir üretmeye hazırdır. Empati aşamasında kullanıcılar ve ihtiyaçlar anlaşılır. Gözlemler tanım aşamasında analiz edip sentezlenir ve insan odaklı bir sorun dökümü hazırladınız. Bu sağlam arka plan ile ekip üyeleri, oluşturulan sorun dökümüne yeni çözümler tanımlamak için olayın dışından bakarak sorunu çözmenin alternatif yollarını aramaya başlayabilir. Bir problemi çözmenin en iyi yolunu bulmak için fikir aşamasının sonuna kadar bir düşünce tekniği seçip onu uygulamak doğru olur. Brainstorming, brainwrite, worst possible idea, ve SCAMPER gibi yüzlerce düşünce tekniği vardır. Brainstorming ve worst possible idea oturumları genellikle serbest düşünmeyi teşvik etmek ve problem alanını genişletmek için kullanılır.
Fikir Geliştirme Egzersizleri
Fikir geliştirme sürecini daha verimli hale getirebilmeniz için fikir geliştirme, fikir analiz, müşteriyi anlama, strateji geliştirme ve yaratıcılık gibi beş konuda 21 egzersizi listeledik.

4. Prototipleme

4. adımda fikirleri prototipliyoruz.
Prototipleme
Ürünün ucuz, küçültülmüş versiyonu veya ürün içinde bulunan belirli özellikler üretilerek, önceki aşamada elde edilen problem çözümleri araştırılır.Bu deneysel bir aşamadır ve amaç, ilk üç aşamada tespit edilen sorunların her biri için mümkün olan en iyi çözümü belirlemektir. Çözümler prototipler ile uygulanır ve incelenir, duruma göre kabul edilir ya da iyileştirmeye gidilir.
Bu aşamanın sonunda, tasarım ekibi, ürün içinde var olan kısıtlamalar, mevcut problemler hakkında daha iyi bir fikre sahip olurken, gerçek kullanıcıların nasıl davranacağı, düşüneceği, hissedeceği konusunda daha iyi, daha bilinçli bir bakış açısına sahip olacaktır.

5. Test

5. adımda seçtiğimiz çözümleri test ediyoruz.
Prototipleme aşamasında belirlenen en iyi çözümler kullanılarak ürün eksiksiz bir şekilde test edilir. Bu, 5 aşamalı modelin son aşamasıdır, ancak test aşamasında elde edilen sonuçlar genellikle bir veya daha fazla problemi yeniden tanımlamak ve kullanıcıların anlayışını, kullanım koşullarını, insanların nasıl düşündüklerini bildirmek için kullanılır. Bu aşamada bile, sorunların çözümünü sağlamak, ürün ve kullanıcıları mümkün olduğunca derinlemesine anlamak için değişiklikler ve iyileştirmeler yapılır.
Prototipten feedback alma aşamasın dikkat edilmesi gereken önemli basamaklar var. Bunlardan bazıları;Testi doğru hedef kitle ile gerçekleştirmek.Doğru sorular sormak.Fikirlerinizi ifade ederken doğal olmak.Teste adapte olmak.Kullanıcının katkı sağlamasına izin vermek.

Design Thinking Workshop Fikirleri

Design Thinking çalışmaları sırasında kullanabileceğiniz workshop fikirleri...
A Day In A Life
Empati aşamasına hedef kitlenizdeki kişinin bir gününü hayal ederek başlayabilirsiniz. Sabahtan akşama kadar geçen süreçte kullandığı ürünler ve servisleri listeleyerek gün içindeki ihtiyaçları daha iyi anlayabilirsiniz.
Proto Persona
Genelde kullanıcı deneyimi çalışmaları sonunda elde ettiğimiz Persona’ları daha çalışmaya başlamadan tahmin ederek kullanıcılar hakkında tahminlerde bulunabilirsiniz.
Nasıl Biri?
Bu egzersizi Empati aşamasında son kullanıcılarınızı nasıl gördüğünüzü anlamak için kullanılabilirsiniz. Ortak bir çalışma yaparak ekibin fikirlerini alabilirsiniz. Egzersiz çocukken oynadığımız kim kiminle nerede nasıl ne yapıyor oyunu gibi, insanlardan ellerindeki kağıttaki bir sayfayı doldurup yandaki kişiye vermeleri, kendi aldıkları kişininki ile devam etmeleri isteniyor.
Affinity Map - Bağlantı Haritası
Empati aşamasında topladığınız verileri toplayıp onlardan ortak bağlamı bulmak ve fikirleri analiz etmek için Affinity Map / Bağlantı Haritası oluşturabilirsiniz. Bu egzersiz "Tanım" aşamasında işinizi kolaylaştırır.
Tersini Düşün
Fikir geliştirme aşamasında ekibinizle birlikte bir problem ile ilgili beyin fırtınası yaparken mevcut fikirlerin dışına çıkamadığınızda ya da tekrara düştüğünüzde, mevcut problemin tersini problem olarak ele alıp onu çözmeyi deneyin. Ürün satışları ile ilgili "Bu ürün nasıl daha çok satar?" yerine " İnsanlar nasıl bu ürünü almaz?" üzerine fikir geliştirmek gibi…
Gelecek Resmi
Prototipleme aşamasına geçmeden üzerinde çalıştığınız fikri şekillendirmek için fikirinizi gelecekte iyi bilinen bir dergide kapak sayfası olarak düşünün. Gelecek ile ilgili geniş düşünmeyi ve temel hedeflerinizi keşfetmeyi deneyimleyin.
Asansör Konuşması
Fikrinizi asansörde karşılaştığınız birine anlatabileceğiniz uzunlukta bir asansör konuşması yazmayı deneyin. Çözdüğünüz problemin ne olduğunu, kimin için çözdüğünüzü ve diğer fikirlerden nasıl farklı olduğunuzu 90 saniyelik bir konuşmaya sığdırabilir misiniz?

Fusioncube Yaklaşımı

Fusioncube 3 aşamalı ürün geliştirme sürecine farklı yaklaşımları dahil eder.
Kullanıcı Araştırmaları
Fusioncube gücünü kullanıcı araştırmalarından alır. Fikirleri doğrulamak, yeni ürün geliştirmek veya mevcut ürünü daha iyi hale getirmek için kullanılabilecek araştırma yöntemlerini listeledik.
Design Thinking
Fusioncube Design Thinking aşamalarını kendisine temel olarak alır. Design Thinking hakkında bilmeniz gerekenler için bir sayfa ve rehber oluşturduk.
Fikir Geliştirme
Fusioncube süreci farklı yeni fikir geliştirme çalışmalarını içerir, fikir geliştirmek için kullanabileceğiniz teknikleri listeledik:
Minimum Viable Product (MVP)
Fusioncube programı sonucunda ortaya bir MVP çıkar. Tanımı ve fonksiyonlarının nasıl belirlendiği üzerine bir MVP sayfası hazırladık.
Prototipleme
Prototipleme, tasarım sürecindeki en önemli adımlardan birisidir. Tasarımlarınızı iyileştirmeniz ve sunabilmeniz için kullanabileceğiniz 7 prototipleme aracını listeledik.
Kullanıcı Testleri
Ürün geliştirme sürecinizin her aşamasına kullanıcıları dahil edebilirsiniz. Bu süreçte yapabileceğiniz kullanıcı testlerini listeledik.